Hazelworm close-up
Dimitri Emond en Jeroen Brandjes, Bureau Waardenburg

Reptielen weten nieuwe ecoducten op de Veluwe goed te vinden

7-SEP-2013 - Recent werden op en rond ecoduct Hoog Buurlo zes hazelwormen waargenomen. Hazelwormen hebben een verborgen leefwijze en laten zich zelden zien. Om deze reden wordt bij inventarisaties vaak gebruik gemaakt van de zogenaamde plaatjesmethode: kunstmatige verblijfplaatsen worden uitgelegd waaronder reptielen kunnen schuilen en opwarmen. Het hoge aantal hazelwormen tijdens één veldbezoek laat zien dat ecoducten ook voor reptielen een belangrijke functie hebben.

Bericht uitgegeven door Bureau Waardenburg [land] op [publicatiedatum]

Recent werden op en rond ecoduct Hoog Buurlo zes hazelwormen waargenomen. Hazelwormen hebben een verborgen leefwijze en laten zich zelden zien. Om deze reden wordt bij inventarisaties vaak gebruik gemaakt van de zogenaamde plaatjesmethode: kunstmatige verblijfplaatsen worden uitgelegd waaronder reptielen kunnen schuilen en opwarmen. Het hoge aantal hazelwormen tijdens één veldbezoek laat zien dat ecoducten ook voor reptielen een belangrijke functie hebben.

Ecoduct Hoog Buurlo maakt onderdeel uit van het project ´9 ecoducten op de Veluwe, Utrechtse en Sallandse Heuvelrug´. Deze ecoducten zijn door de combinatie H2Eco gebouwd en worden door Bureau Waardenburg gemonitord. Op 5 september 2011 is het ecoduct officieel geopend en vrijwel direct in gebruik genomen door de eerste edelherten en zwijnen. De bosrand vormt de grens van het kunstwerk en daarmee het te onderzoeken gebied. Ter geleiding is het ecoduct langs de westzijde voorzien van een stobbenwal, die aan weerszijden aansluit op bestaande heidevegetatie.

Eén van de aangetroffen hazelwormen (foto: Dimitri Emond en Jeroen Brandjes)

De overgang van bos naar de pioniervegetatie op het ecoduct vormt geschikt biotoop voor reptielen. Tijdens de voorjaarsbezoeken werden langs de randen al zandhagedis, levendbarende hagedis en ringslang waargenomen. Om te kijken of reptielen ook van het terrein boven op het ecoduct gebruik maken, zijn 40 kunstmatige verblijfplaatsen (plaatjes) verspreid over het ecoduct aangebracht.

Hazelworm man en gewone pad aangetroffen onder hetzelfde plaatje (foto: Dimitri Emond en Jeroen Brandjes)Tijdens het veldbezoek van 16 augustus werden maar liefst 5 vrouwtjes en 1 mannetje hazelworm onder de plaatjes gevonden, voornamelijk in de beide aanloopgebieden het ecoduct op. Echter, de eerste hazelworm van het onderzoek op 8 juli 2013 werd onder het meest centrale plaatje boven op het ecoduct aangetroffen!

Hoewel het onderzoek geen inzicht geeft in bewegingen van reptielen over het ecoduct, en daarmee (genetische) uitwisseling tussen (deel)populaties, wijzen de voorlopige resultaten van de monitoring er wel op dat ecoduct Hoog Buurlo door hazelwormen gebruikt wordt. Ook op de ecoducten Hulshorst en Petrea zijn deze zomer hazelwormen onder de plaatjes waargenomen. Eerder uitgevoerd onderzoek door Bureau Waardenburg heeft ook het gebruik van ecoduct De Borkeld door levendbarende hagedis en Leusderheide door zandhagedis aangetoond.

Tekst en foto’s: Dimitri Emond & Jeroen Brandjes, Bureau Waardenburg